Ta Nea On-line
©Τhe Τimes, 2009
19-05-09
ΤΗΝ ΠΕΡΑΣΜΕΝΗ Παρασκευή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε τις πιο καταστροφικές οικονομικές στατιστικές που έχει ανακοινώσει ποτέ επίσημη αρχή από το 1945. Τα στοιχεία αυτά έδειξαν ότι η Γερμανία υπέστη τη μεγαλύτερη οικονομική συντριβή που έχει καταγραφεί ποτέ σε μεγάλη βιομηχανική χώρα. Τα ίδια στοιχεία έδειξαν ότι αρκετές από τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης αλλά και της περιφέρειας στην ευρωζώνη αντιμετωπίζουν οικονομική κατάρρευση.
Η «τέλεια καταιγίδα»
Τρία στοιχεία έχουν δημιουργήσει την «τέλεια καταιγίδα» στην Ευρώπη:
Το πρώτο είναι η εξάρτηση της Γερμανίας απο τις εξαγωγές. Σε μια περίοδο παγκόσμιας μείωσης στη ζήτηση, αυτό εξελίχθηκε σε αχίλλειο πτέρνα της χώρας.
Το δεύτερο είναι ο απερίσκεπτος δανεισμός στην Κεντρική Ευρώπη και τη Βαλτική, ιδιαίτερα από τράπεζες που έχουν έδρα την Αυστρία, τη Σουηδία, την Ελλάδα και την Ιταλία οι οποίες με τη σειρά τους δανείζονταν από Γερμανούς επενδυτές και τράπεζες.
Το τρίτο στοιχείο είναι το ίδιο το ευρώ. Την πρώτη δεκαετία της ύπαρξής του, το ενιαίο νόμισμα συνεισέφερε στην ανάπτυξη επιτρέποντας σε χώρες όπως η Ισπανία, η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Ιρλανδία και η Δανία να διατηρούν τεράστια ελλείμματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και να απολαμβάνουν έκρηξη στην αγορά ακινήτων και τον δανεισμό. Η ανάπτυξη αυτή δημιούργησε αγορές για προϊόντα που παράγονταν στη Γερμανία όπως αυτοκίνητα και άλλα αγαθά.
Τους τελευταίους μήνες όμως το ευρώ από παράγοντας σταθερότητας έγινε παράγοντας αστάθειας και πλέον οι κυβερνήσεις στην ευρωζώνη, αν φτάσουν στο απροχώρητο, δεν μπορούν να τυπώσουν χρήμα για να πληρώσουν τα χρέη τους όπως μπορούν να κάνουν χώρες εκτός ενιαίου νομίσματος. Απειλητική τραπεζική κρίση
Ο κίνδυνος χρεοκοπίας είναι ιδιαίτερα σοβαρός για κυβερνήσεις που αντιμετωπίζουν μεγάλη τραπεζική κρίση. Στην Ιρλανδία, την Ελλάδα και την Ισπανία, οι κυβερνήσεις αναγκάστηκαν να εγγυηθούν για τράπεζες με υποχρεώσεις μεγαλύτερες του κρατικού προϋπολογισμού. Στην Αυστρία, την Ελλάδα και την Ιταλία, μάλιστα, οι κίνδυνοι αυτοί έχουν μεγεθυνθεί από την έκθεση των τραπεζών στην Κεντρική Ευρώπη.
Η οικονομική κατάρρευση στην Κεντρική Ευρώπη είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα δημιουργήσει κύμα χρεοκοπιών από δάνεια.
Αυτό θα μπορούσε, με τη σειρά του, να φέρει καταστροφή στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα και να αυξήσει την πιθανότητα κρατικών χρεοκοπιών στην Ελλάδα, την Αυστρία, την Ιρλανδία και άλλες χώρες της ευρωζώνης.
Ο καλύτερος τρόπος να βγει από την κρίση η Ευρώπη, είναι να εγκαταλείψει η Γερμανία την αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία, να λάβει νέα δημοσιονομικά μέτρα μεγάλης έκτασης και να εγγυηθεί τα χρέη όλων των εταίρων της στην ευρωζώνη. Οι κυβερνήσεις, όμως, δεν λειτουργούν πάντοτε με γνώμονα τη λογική, όπως απέδειξαν οι ΗΠΑ που άφησαν τη Lehman Βrothers να καταρρεύσει. Ελπίζω να έχουμε μάθει το μάθημά μας τους τελευταίους δώδεκα μήνες.
